ورود / عضویت
آیا تا به حال با وجود داشتن پروانه اشتغال، حس کردهاید که از پیچیدگیهای نظارت، مسئولیتهای حقوقی سنگین و نگارش گزارشات تخصصی هراس دارید؟ بسیاری از مهندسان تازهوارد (و حتی باتجربه) با چالشهای بزرگی در مواجهه با تخلفات کارفرما، نحوه صحیح مکاتبات و جلوگیری از محکومیت در مراجع قضایی روبرو هستند. این حوزه، نیازمند آگاهی عمیقی فراتر از دانش صرف دانشگاهی است؛ آگاهی که خانم الناز قائمی آن را «ابر قدرت» مهندس ناظر میداند.
«دوره آموزش نظارت اجرا معماری نظام مهندسی» حاصل سالها مطالعه، آموزش دیدن و تجربه کارگاهی مدرس دوره، الناز قائمی، در زمینه نظارت است و با افتخار به شما ارائه میشود. این دوره، یک میانبر حرفهای برای تسلط بر مهارتهایی است که مهندسان دیگر باید سالها با آزمون و خطا به دست آورند. ما در این دوره، به شما یاد میدهیم که چگونه ناظر حرفهای شوید، وظایف خود را بشناسید، و با نگارش گزارشاتی که کاملاً «محکمه پسند» باشند، مسئولیت حقوقی خود را به طور کامل پوشش دهید.
اگر میخواهید بدانید که چگونه یک ساختمانِ «غیرمهندسی» را از ریشه شناسایی کنید، چه زمانی باید دستور توقف دهید، و در هر مرحله از عملیات ساختمانی چه مواردی را کنترل نمایید، مطالعه این مقاله جامع را از دست ندهید.
وظیفه مهندس ناظر تنها یک کنترل فیزیکی ساده نیست؛ بلکه مجموعهای از خدمات است که برای حصول اطمینان از انطباق عملیات اجرایی با نقشههای مصوب، پروانه ساختمانی، مقررات ملی و اصول فنی مهندسی انجام میشود. لازمه موفقیت در این مسیر، «آگاهی» است.
معمولاً برای اینکه بتوانید انواع ساختمانها و تخلفات را ببینید و یک ناظر حرفهای شوید، باید حداقل ۵ تا ۱۰ سال زمان صرف کنید و پروژههای مختلفی را تجربه کنید. اما این دوره، تمامی این تجربیات را در یک مجموعه فشرده در اختیار شما قرار میدهد. هدف، پر کردن خلأیی است که در جامعه مهندسی وجود دارد تا ناظران تازهکار بدانند چگونه مسئولیت خود را پوشش داده و تاوان کارهای نکرده یا ضعف اجرایی دیگران را ندهند.
رویکرد اساسی این دوره بر نگارش گزارشاتی است که در صورت وقوع حادثه در کارگاه (مثلاً فوت کارگر)، در دادگاه قابل ارائه و دفاع باشند. گزارشات شما نباید «تراوشات ذهنی» یا ساخت و پرداخت ذهنی شما باشند. بلکه باید کاملاً مستند و بر اساس رفرنسهای قانونی باشند:
بنابراین، تسلط بر این بندهای قانونی، کلید نجات شما از محکومیت در برابر حوادث است.
این دوره جامع حدوداً 19 ساعت آموزش را در بر میگیرد و در چهار بخش اصلی به شما ارائه میشود تا دیدگاهی وسیع و درکی عمیق از نظارت معماری پیدا کنید؛ چرا که هر پروژه یک «کیس متفاوت» است.
این دوره به همراه کتاب گزارش مهندس ناظر معمار ارائه میشود که شامل چکلیستهای مرحلهای و نمونه تخلفات به همراه تصاویر است که مکمل یکدیگرند تا شما بتوانید گزارشی اصولی بنویسید.
مسئولیت ناظر، انطباق عملیات اجرایی ساختمان با مشخصات مندرج در پروانه، نقشههای مصوب، محاسبات فنی، مقررات ملی ساختمان و اصول مهندسی است. شما به اندازه صلاحیت مندرج در پروانه اشتغال خود مسئولیت دارید.
همانطور که در برگ تعهد نظارت قید شده، ناظر موظف به اعمال نظارت مستمر در هنگام تخریب، گودبرداری و اجرای عملیات ساختمانی مطابق با نقشهها و پروانه صادره است.
یکی از مهمترین وظایف ناظر، ارائه گزارش به موقع است. این به موقع بودن دو جنبه دارد:
اگر گزارش شما خارج از این موعد ارسال شود، ممکن است در دادگاه گزارش «خارج از موعد» تلقی شده و محکومیت انتظامی بگیرید. شما باید استمرار زمانی و مرحلهای حضور خود را با گزارشات مستمر اثبات کنید.
پس از ثبت قرارداد نظارت و قبل از صدور پروانه، تهیه بیمه مسئولیت حرفهای برای ناظر الزامی است. این بیمه، مسئولیت شما در قبال مالک، اشخاص ثالث و کارکنان اجرایی را در صورت اهمال، قصور، خطا یا غفلت (هر چیزی غیر از عمد) پوشش میدهد.
نکات مهم در مورد بیمه مسئولیت حرفهای:
طبق مبحث ۲ مقررات ملی، شروع هرگونه عملیات ساختمانی که نیازمند مجری است، منوط به معرفی وی به ناظران حقیقی است. اگر مالک مجری را انتخاب نکرده باشد، ناظر نباید شروع به کار بدهد.
اما یک تناقض وجود دارد: اگر شروع به کار ندهید و کارفرما خودسرانه عملیات را آغاز کند (مثلاً گودبرداری)، باز هم در صورت وقوع حادثه، ناظر مسئول است!. در این شرایط، ناظر باید:
مسئولیت ناظر با حضور مجری ذیصلاح کم نمیشود؛ تنها راه کاهش مسئولیت، مکاتبات صحیح و گزارشات درست است.
به عنوان ناظر معمار، شما باید در تمامی مراحل عملیاتی ساختمانی، تطابق اجرا با نقشههای مصوب را کنترل کنید. چکلیست زیر، اهم مواردی است که باید کنترل و در صورت لزوم گزارش شوند:
| مرحله عملیات | موارد کلیدی قابل کنترل | نکات حیاتی (خط قرمزها) |
|---|---|---|
| **۱. فونداسیون** | کنترل ابعاد ملک و جانمایی بنا (بر و کف)، کدهای ارتفاعی. کنترل جانمایی چاله آسانسور و راه پله. کنترل خاموت به خاموت ستونها برای رعایت درز انقطاع و ابعاد پارکینگ. | مغایرت ابعاد زمین با پروانه/نقشه. حذف احتمالی پارکینگ به دلیل نزدیک شدن ستونها. |
| **۲. اسکلت و سقفها** | کنترل مجدد درز انقطاع. کنترل ابعاد باکس راه پله (شانه گیر به شانه گیر) و چاله آسانسور. کنترل ارتفاع طبقات (در صورت محدودیت ارتفاع یا احتمال تغییر کاربری). کنترل تمهیدات نماسازی (پلیتهای اتصال نما) و داکتهای تاسیساتی قبل از بتنریزی. | افزایش ارتفاع (احتمال تغییر کاربری به تجاری). عدم رعایت حداقل عرض راه پله. تخریب سقفها برای ایجاد داکت یا اجرای سقف کاذب. |
| **۳. سفت کاری (تیغهچینی)** | کنترل مجدد درز انقطاع. کنترل ضخامت دیوارهای پیرامونی و دور راهپله (حداقل ۲۰ سانتیمتر برای رعایت مبحث ۱۹). اجرای بلوکچینی و مهاربندی صحیح والپستها (طبق ابلاغیه، کنترل تراز و شاغولی وال پست و اجرای تیغه بین وادارها با ناظر معمار است). کنترل ابعاد بازشوها و ارتفاع اوکاپه پنجرهها. | اجرای تیغهچینی ناشاقول یا با نخاله. حذف نورگیر به دلیل جابجایی تیغه. پر کردن درز انقطاع با مصالح سنگی. |
| **۴. نازک کاری و نما** | کنترل اجرای نازککاری در انطباق با جدول نازککاری. کنترل مهار سنگ نما (اسکوپ، رولپلاک). کنترل ارتفاع جانپناه بالکنها (حداقل ۱.۱۰ متر). کنترل اجرای آبچکان و عدم نصب کولر در نما. کنترل جنس مصالح کفسازی فضاهای باز (ضد لغزش). | عدم مهار اصولی سنگ نما (ریزش). نصب نردهها به صورت افقی (قابلیت بالا رفتن کودک). استفاده از سوراهی یا نردههای ناایمن. |
ناظران جوان اغلب با مشکل «حرف شنوی» از سوی کارفرما مواجه هستند. برای ایجاد اعتبار و اقتدار، نیازمند تسلط بر اصول متقاعدسازی و مهارتهای ارتباطی هستید:
وظیفه اصلی مهندس ناظر معماری، کنترل انطباق عملیات ساختمانی با مفاد پروانه ساختمانی، نقشههای مصوب و اصول فنی مهندسی (مانند پیوست ششم آییننامه ۲۸۰۰ و نشریه ۵۵) و همچنین رعایت ضوابط ایمنی است. ناظر باید مغایرتها را گزارش کرده و از استحکام بنا گواهی دهد.
نظارت مستمر شما دو وجه دارد: استمرار مرحلهای و استمرار زمانی. استمرار مرحلهای با ارائه حداقل پنج گزارش مرحلهای (پیسازی، اسکلت، سفتکاری، نازککاری و پایان کار) اثبات میشود. استمرار زمانی با ارسال گزارشات تخلف در «زمان موثر» (قبل از پوشیده شدن تخلف و حداکثر ظرف ۷۲ ساعت از مشاهده آن) ثابت میشود. خروجی نهایی کار شما (مکاتبات و گزارشات) معیار نظارت مستمر است.
خیر. طبق ماده ۷ آییننامه حفاظتی کارگاههای ساختمانی، در مواجهه با خطرات احتمالی، ناظر باید فوراً مراتب را همراه با راهنماییها و دستورالعملهای لازم کتباً به کارفرما اطلاع دهد و رونوشت آن را به اداره کار و مرجع صدور پروانه تسلیم کند. صرف تذکر کتبی (بدون دستورالعمل اصلاحی) در محاکم قضایی کافی نیست.
ناظر موظف است تا زمان معرفی مجری ذیصلاح، شروع به کار ندهد. اما اگر کارفرما عملیات را شروع کرد، ناظر برای پوشش مسئولیت خود در برابر حوادث، باید شروع به کار دهد و بلافاصله گزارشی مبنی بر عدم حضور مجری و استفاده از «عوامل فنی غیرماهر» به شهرداری ارسال کند.
طبق آخرین ابلاغیه وزارت راه و شهرسازی (۲۰/۷/۱۴۰۰)، مسئولیت جانمایی و اتصالات وادارهای افقی و عمودی (والپست) و اجرای میلگرد بستر، بر عهده ناظر سازه است. اما کنترل تراز و شاغولی بودن وادارهای قائم و افقی، ضخامت بلوکها، و نحوه اجرای تیغهچینی در فواصل بین وادارها، وظیفه ناظر معماری است.
حرفه نظارت معماری در نظام مهندسی، عرصهای است پر از پتانسیل کسب درآمد و اعتبار، اما در عین حال مشحون از مسئولیتهای سنگین حقوقی. «دوره آموزش نظارت اجرا معماری نظام مهندسی» تمامی تجارب، نکات فنی، حقوقی و ابلاغیههای بهروز را که برای ایفای نقش یک ناظر حرفهای لازم است، در اختیار شما قرار میدهد.
با یادگیری اصول گزارشنویسی (بر اساس ماده ۷ آییننامه حفاظتی و قانون ۷۲ ساعت)، تسلط بر نحوه کنترل مراحل مختلف عملیات ساختمانی (طبق چکلیستها)، و همچنین تقویت مهارتهای تعامل با کارفرما (بر اساس حس بینیازی و مهندسی ارزش)، شما نه تنها میتوانید از محکومیت در مراجع قضایی در امان باشید (۲۹۵ نشوید)، بلکه به برندی معتبر در صنعت ساختمان تبدیل خواهید شد. فراموش نکنید: آگاهی، بزرگترین ابزار شما در این مسیر است.
این دوره نه تنها مسیر شغلی شما را تثبیت میکند، بلکه شما را به یک ناظر مورد اعتماد و مقتدر تبدیل خواهد کرد.
برای دسترسی به 19 ساعت آموزش تخصصی و دریافت کتاب «گزارش مهندس ناظر معمار» به همراه نمونه گزارشات، هماکنون در «دوره آموزش نظارت اجرا معماری نظام مهندسی» ثبتنام کنید.
اگر نظارت معماری را به راندن یک کشتی در آبهای خروشان تشبیه کنیم، این دوره نقشهی دریایی و قطبنمای شماست؛ نقشهای که نه تنها مسیر درست را نشان میدهد، بلکه تمامی صخرهها و طوفانهای پیش رو (مسئولیتهای حقوقی) را نیز مشخص میکند تا کشتی شما (حرفه شما) به سلامت به مقصد برسد.
02122498972 (09385539528)
